Kırık Komplikasyonları ve Tedavi Yöntemleri

Kemik kırıkları uygun tedaviyle genellikle sorunsuz iyileşir. Ancak bazı durumlarda çeşitli komplikasyonlar gelişebilir. Bu komplikasyonlar hem iyileşme sürecini uzatabilir hem de ek müdahaleler gerektirebilir. Erken tanı ve doğru tedavi ile bu sorunların çoğu başarıyla yönetilebilir.

Sık Görülen Kırık Komplikasyonları

1. Kaynamama (Nonunion)

Kırık kemik uçlarının yeterli sürede birleşmemesi durumudur. Genellikle 6 ay sonunda iyileşme başlamamışsa kaynamama kabul edilir. Nedenleri arasında yetersiz immobilizasyon (hareketsizlik), enfeksiyon, dolaşım bozukluğu ve sigara kullanımı yer alır.
Tedavi: Revizyon cerrahisi, kemik grefti (kemik nakli), plak/vida uygulaması, biyolojik destekleyici ilaçlar (ör. BMP) kullanılabilir.

2. Yanlış Kaynama (Malunion)

Kırığın hatalı pozisyonda iyileşmesi durumudur. Kol, bacak veya eklem açılarında bozukluk, kısalık veya şekil bozukluğu oluşabilir.
Tedavi: Cerrahi olarak kemik tekrar kesilip doğru pozisyonda sabitlenir (osteotomi). Gerekirse dış sabitleyici cihazlar (eksternal fiksatör) da kullanılabilir.

3. Enfeksiyon (Özellikle Açık Kırıklarda)

Cilt bütünlüğünün bozulduğu açık kırıklarda veya cerrahi sonrası implant çevresinde enfeksiyon gelişebilir. Kırık iyileşmesini geciktirir ve ciddi durumlarda kemik dokusunu tehdit eder.
Tedavi: Antibiyotik tedavisi, yara bakımı, cerrahi debridman (temizlik), gerekirse implant çıkarma veya yeniden sabitleme gerekebilir.

4. Damar-Sinir Yaralanmaları

Özellikle kol ve bacak kırıklarında damar ya da sinir yapıları hasar görebilir. Uyuşma, güç kaybı ya da dolaşım bozukluğu meydana gelir.
Tedavi: Ortopedik ve mikrocerrahi müdahalelerle sinir onarımı, damar tamiri veya bypass gerekebilir. Fizik tedavi desteği önemlidir.

5. Eklem Sertliği ve Hareket Kısıtlılığı

Kırık sonrası uzun süreli hareketsizlik, alçı uygulamaları veya eklem çevresi hasarları hareket kabiliyetini azaltabilir.
Tedavi: Erken dönemde fizyoterapi, eklem mobilizasyonu, gerekirse artroskopik gevşetme operasyonları yapılabilir.

6. Kompartman Sendromu

Kırık sonrası kas gruplarının içinde basınç artışı oluşarak kan dolaşımı bozulabilir. Acil müdahale edilmezse doku kaybı veya ampütasyon riski ortaya çıkar.
Tedavi: Acil fasiyotomi adı verilen cerrahi müdahale ile kas basıncı azaltılır.

Komplikasyonları Önlemek İçin Neler Yapılmalı?

• Doktorun önerdiği şekilde istirahat ve hareket programına uyulmalı
• Alçı veya cerrahi sabitleyicilerle ilgili sorunlar hemen bildirilmelidir
• Sigara, kırık iyileşmesini yavaşlatacağından kesinlikle bırakılmalıdır
• Beslenme düzenine dikkat edilmeli, kalsiyum ve D vitamini alınmalıdır
• Fizik tedavi ihmal edilmemelidir

Kırık komplikasyonları her zaman ciddi sonuçlar doğurmaz, ancak zamanında müdahale edilmediğinde hastanın yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir. Bu nedenle düzenli kontroller ve uzman rehberliği tedavi sürecinde çok önemlidir.