Ön çapraz bağ (Anterior Cruciate Ligament – ACL), diz ekleminin en önemli stabilite sağlayan bağlarından biridir. Koşma, ani yön değiştirme, ani durma, sıçrama ve dönme hareketleri sırasında dizin öne doğru kaymasını ve dönmesini kontrol eder.
ACL ve PCL yırtığı; spor yaralanmaları, travma veya dizin ani dönme-hyperextension hareketi nedeniyle oluşabilir. Genellikle yaralanma sırasında dizde:
Ani bir “kopma” hissi veya ses
Şiddetli ağrı
Şişlik
Dizde boşalma veya güvensizlik hissi
gibi belirtiler ortaya çıkar.
Tanı Nasıl Konulur?
Fizik muayene sırasında Lachman, Pivot Shift ve Anterior Drawer testleri ile bağ gevşekliği değerlendirilir. Kesin tanı genellikle MR görüntüleme ile konur.
Tedavi Seçenekleri
Tedavi hastanın yaşı, aktivite düzeyi, yırtığın tipi ve eşlik eden menisküs ya da kıkırdak hasarına göre planlanır.
Konservatif Tedavi (Ameliyatsız)
Bazı hastalarda (özellikle spor yapmayan ve düşük aktivite düzeyine sahip kişilerde):
Fizik tedavi
Kas güçlendirme egzersizleri
Dizlik kullanımı
yeterli olabilir. Ancak aktif sporcular ve genç hastalarda konservatif tedavi dizde tekrarlayan boşalmaya yol açabilir.
Cerrahi Tedavi (ACL Rekonstrüksiyonu)
Tam kat yırtık veya dizde stabilite kaybı varlığında cerrahi önerilir. Operasyonda bağ çoğunlukla:
Hamstring tendonları
Patellar tendon
Quadriceps tendon grefti
ile yeniden oluşturulur. Ameliyat artroskopik (kapalı yöntemle) yapılır.
İyileşme Süreci
İlk haftalarda şişlik ve ağrı azalır.
Fizik tedavi ve kontrollü rehabilitasyon önemlidir.
Normal günlük aktivitelere 6–8 haftada
Spor aktivitelerine 6–9 ayda geri dönüş hedeflenir.
Sonuç
Doğru tedavi ve planlanmış rehabilitasyon sonrası hastaların büyük bölümü yaşam kalitesine ve spor aktivitelerine güvenli bir şekilde dönebilir.
Bilgilendirme: Bu içerik bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için lütfen polikliniğimizden randevu alınız.